اگر بیش از ۵% وزن بدنتان را در طی ۶ تا ۱۲ ماه از دست دادهاید، لازم است به پزشک مراجعه کنید -مخصوصاً اگر بالای ۶۰ سال سن دارید. مثلا برای یک فرد با وزن ۹۰ کیلوگرم، این عدد ۴٫۵ کیلوگرم است. این مسئله از این جهت حائز اهمیت است که کاهش وزن ناگهانی بدون دلیل میتواند نشانه بیماری باشد.
پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)
اگر غده تیروئید بیش از اندازه هورمون تیروئید ترشح کند، متابولیسم بدن شما را بالا میبرد و کالری بیشتری میسوزانید که در نتیجه ممکن است لاغر شوید. همچنین ممکن است حرکات رودهتان بیشتر شود، تپش قلب بالاتری داشته باشید و مضطرب شوید. پزشک به کمک دارو میتواند این مسئله را کنترل کند. همچنین ممکن است نیاز به جراحی و خارج کردن تمام یا بخشی از غده تیروئید داشته باشید.
دیابت
انسولین هورمونی است که بدن برای تبدیل قند خون به انرژی نیاز دارد. اگر مبتلا به دیابت باشید، بدن شما نمیتواند انسولین تولید کند و یا از آن به درستی استفاده کند. وقتی سلولها سوخت کافی نداشته باشند، بدن شما به اشتباه فکر میکند گرسنه هستید و شروع به سوزاندن چربی و ماهیچه میکند. در نتیجه وزن بدنتان کاهش مییابد. همچنین ممکن است احساس تشنگی، خستگی، گرسنگی کنید و بیش از حد معمول ادرار کنید. اگر گرفتار دیابت هستید پزشک شما قادر به یافتن روشهایی برای حل این مسئله است.
بیماری سلیاک
در صورت ابتلا به این بیماری، بدن شما به گلوتن واکنش نشان دهد؛ پروتئینی که در گندم و سایر غلات وجود دارد. با مصرف این ماده، سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به روده کوچک حمله میکند. در این وضعیت جذب مواد مغذی دشوار میشود که میتواند منجر به لاغری شود. همچنین ممکن است دچار سردرد، خارش پوست، زخم دهانی، و درد مفاصل شوید. تنها راه تشخیص این مسئله مراجعه به پزشک است. علائم این بیماری با کنترل رژیم غذایی میتواند برطرف شود.
رژیم دارویی
داروهایی که باعث بالا رفتن متابولیسم بدن میشوند تا کالری بیشتری مصرف کنید میتواند اشتهای شما را کاهش دهد. این داروها شامل:
- داروهای محرک یا انگیزنده: داروهای عامل افزایش هشیاری، تمرکز، سرعت تفکر، اعتماد به نفس، سرخوشی و افزایش یا کاهش اشتها
- داروهای شیمیدرمانی
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای دیابت نوع 2
اگر پس از شروع به مصرف یک دارو، وزنتان کاهش یافت با پزشکتان در این مورد صحبت کنید.
استرس
کاهش چند کیلو وزن در پی مسائلی مانند از دست دادن یک شغل، طلاق، و یا از دست دادن عزیزان امری طبیعی است. اما پس از آن که با این مسئله کنار آمدید، وزن بدن باید به عدد اولیه خود بازگردد. اما در برخی افراد کاهش وزن همچنان ادامه مییابد. در این صورت نیازمند کمک خانواده و دوستان، و یا مراجعه به مشاور هستید تا جلوی کاهش وزن و اثرات منفی ناشی از آن را بگیرید.
لوپوس (Lupus)
در این بیماری سیستم ایمنی بدن بر علیه خودِ بدن وارد کار میشود و به اعضای بدن و بافتها حمله میکند. مبتلایان به این بیماری ممکن است وزن کم کنند چون در برخی موارد لوپوس سیستم گوارشی را تحریک میکند و باعث عدمجذب مواد مغذی میشود. ممکن است حس خستگی شدید داشته باشید و مفاصل بدنتان درد کند یا سفت شود. بسیاری از بیماران دچار عوارض پروانهای شکل روی صورت نیز میشوند. پزشک میتواند با تجویز دارو و نیز تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، علائم این بیماری را کنترل کند.
بیماری آدیسون
ا
در این بیماری غدههای آدرنال نمیتوانند به اندازه کافی برخی از هورمونها را تولید کنند که از جمله مهمترین آنها کورتیزول است. این مسئله میتواند مولد مشکلات گوارشی مثل حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و در برخی موارد اسهال شود؛ و این مشکلات میتواند باعث کاهش اشتها و نهایتاً لاغری شود. پزشک در صورت تشخیص میتواند با تجویز دارو علائم این بیماری را کنترل کند.
سرطان
این سلولهای خطرناک میتوانند بیش از دیگران انرژی شما را بگیرند و یا انواعی از مواد شیمیایی تولید کنند که روش گوارش غذا را تغییر میدهد. سیستم ایمنی نیز در این شرایط باید بیشتر کار کند. این مسئله باعث خستگی شما و مصرف کالری بیشتر میشود که منجر به لاغر شدن میشود.
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
این عارضه باعث تخریب کیسههای بسیار ریز هوا در ریه میشود و معمولا در اثر سیگار کشیدن ایجاد میشود. نفس کشیدن در این صورت سخت میشود و باعث بالا آوردن مایع مخاطی در فرد بیمار میشود. در این شرایط بدن نیازمند کالری بیشتری برای دریافت اکسیژن کافی از تنفس است. ممکن است به سرعت خسته شوید و اشتهای خود را از دست بدهید. مجموع این عوامل میتواند موجب لاغر شدن شود.
نارسایی قلبی
اگر قلب نتواند خون و اکسیژن کافی به سایر اعضای بدن پمپ کند، ممکن است سیستم گوارشی، خون کافی برای انجام وظیفه خود دریافت نکند. در پی این بیماری ممکن است بدون خوردنِ غذای کافی احساس سیری کنید و یا گرفتار ناراحتیهای گوارشی شوید. در این شرایط جذب مواد مغذی در روده میتواند مختل شود. پزشک ممکن است مصرف نمک را ممنوع کند و داروهایی به نام «دیورتیک» تجویز کند.
زوال عقل
این عارضه، قابلیت تفکر و ارتباطات اجتماعی را مختل میکند. با پیشرفت بیماری، ممکن است بیمار فراموش کند که باید غذا بخورد و یا جویدن و بلعیدن برایش سختتر شود. عفونتهای مزمن، برخی رژیمهای غذایی، و داروهای تجویزی میتواند باعث تشدید شرایط شود.
حواستان به وزن بدنتان باشد!
اندازهگیری منظم وزن همچون برخی دیگر از فاکتورها و علائم جسمانی، میتواند به ما در شناسایی زودهنگام برخی بیماریها کمک کند. اگر متوجه کاهش وزن بدون دلیل در خود یا اطرافیانتان شدهاید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.