پرخوری، آسم و تغییرات دما چند نمونه از دلایل سکسکه کردن کودک و نوزاد می باشد، با استفاده از چند روش مناسب می توان از سکسکه کردن نوزاد پیشگیری و یا آن را متوقف کرد.
سکسکه نوزاد اتفاق اذیت کننده و ناراحت کننده‌ای برایشان محسوب می‌شود که دلایل مختلفی دارد. حتی ممکن است نوزادان هنگامی که در رحم مادر هستند نیز دچار سکسکه شوند. اغلب مادران و خانواده‌ها سعی دارند، این اتفاق را از بین ببرند.
راهکارهایی نیز برای این کار وجود دارد که می‌توان به وسیله آنها به متوقف ساختن سکسکه‌های اذیت کننده پرداخت.
آیا سکسکه کردن در نوزاد اتفاقی معمولی است؟
سکسکه های نوزاد تازه متولد شده توسط اسپاسم های انعکاسی عضله دیافراگم ایجاد می شود که پایه قفسه دنده را تشکیل می دهد و به تنفس او کمک خواهند کرد. سکسکه آن ها معمولاً حدود یک دقیقه تا چند ساعت ادامه دارند اما کاملاً بی ضرر و همچنین بدون درد هستند. هنگامی که سیستم اندام کودک به بلوغ برسد، سکسکه های او نیز به طور طبیعی کاهش می یابد. دلایل مختلفی وجود دارد که کودکان سکسکه می کنند.
عوامل متعددی که باعث می شود نوزاد و کودکتان سکسکه کند
در حالی که سکسکه در اکثر اوقات سبب نگرانی نمی شود اما گاهی اوقات ممکن است به دلیل برخی شرایط ایجاد شود. سکسکه کردن چندین عامل محرک دارد که می توان آن را متوقف کرد. هنگامی که نوزاد در رحم مادر نیز است با بلعیدن بیش از حد مایع آمنیوتیک سکسکه می کند، اما سکسکه بعد از تولد، به احتمال زیاد توسط یکی از موارد زیر ایجاد می شود:
1- تغذیه بیش از حد و پرخوری از دلایل سکسکه نوزاد :
اگر نوزاد و کودک بیش از حد غذا، شیر مادر یا هر چیز دیگری را بخورد نفخ شکم را تجربه خواهد کرد. این تورم باعث می شود تا دیافراگم داخل حفره شکمی گسترش یافته و آن را مجبور به انقباضات ناگهانی کند. این انقباضات خود را به صورت سکسکه نشان می دهند.
2- بلع بیش از حد هوا به یکباره :
نوزادانی که از طریق شیشه شیر، شیر می نوشند به علت بلع هوای زیاد دچار سکسکه می شوند. هجوم هوای اضافی باعث نفخ شکم شده و دیافراگم را همانند پرخوری مجبور به اسپاسم می کند.
3- وجود عوامل تحریک کننده در محیط :
بدان دلیل که نوزادان دارای نای ظریفی هستند مواد شیمیایی موجود در هوا مانند گرد و غبار، آلاینده ها ، بوی غلیظ و اگزوز وسایل نقلیه می توانند سبب سرفه شوند. اگر سرفه بیش از حد طولانی شود فشار وارد شده به دیافراگم منجر به انقباضات و به تبع آن سکسکه خواهد شد.
4- آسم از دلایل ایجاد سکسکه در کودک:
عوارض آسم در نوزاد و کودک همچنین می تواند باعث سکسکه شود. این امر به این دلیل است که نایژه های موجود در ریه می توانند به دلیل التهاب متورم شده و جریان هوا را به ریه ها کاهش دهند. این امر منجر به خس خس، ایجاد اسپاسم دیافراگم و در نتیجه سکسکه می شود.
5- واکنش های آلرژیک از علت های سکسکه نوزاد :
واکنش آلرژیک می تواند باعث التهاب یا تورم نای شود. دیافراگم به این امر واکنش نشان داده اما به سرعت منقبض می شود و باعث سکسکه خواهد شد. ممکن است نوزاد به پروتئین های شیر حساسیت داشته باشد، زیرا اگر مادر رژیم خود را تغییر دهد ممکن است آلرژی ایجاد شده و تعادل شیمیایی شیر مادر را تغییر دهد.
6- تغییرات دما :
گاهی اوقات تغییر دما در ناحیه معده نوزاد و کودک می تواند باعث اسپاسم عضلات دیافراگمی شود. به عنوان مثال، تغذیه با شیر سرد و به دنبال آن خوردن غذای گرم باعث ایجاد سکسکه خواهد شد.
7- ریفلاکس معده از دلایل سکسکه کردن نوزاد :
گاهی اوقات در شرایطی محتوای معده به داخل لوله غذایی برمی گردد و به عنوان ریفلاکس معده شناخته می شود و معمولاً در نوزادانی که در جدا کردن عضله اسفنکتر معده از مری مشکل دارند مشاهده می شود. این جریان معکوس از مواد غذایی باعث تحریک انتهای عصب ازوفاژال و تحریک دیافراگم و انقباض آن درنتیجه باعث سکسکه خواهد شد. در حالی که سکسکه نشان دهنده ریفلاکس معده در دستگاه گوارش نیست، سکسکه مداوم به همراه علائم دیگری مانند گریه، لرز و تف کردن بیش از حد می تواند دلیلی برای مراجعه به پزشک باشد.
راههای درمان سکسکه نوزادان
روش‌های سنتی و قدیمی بسیاری وجود دارد که اکثر اوقات بزرگترها از آن برای بهبود وضعیت نوزادان استفاده می‌کنند. گاهی برخی از انواع روش‌ها خطرناک هستند و ممکن است آسیب جدی را در پی داشته باشند.
بهتر است به این نکته توجه داشت که سکسکه روندی طبیعی دارد که بعد از طی شدن دوره خود متوقف می‌شود. اما بزرگترها نگران هستند و نیاز به انجام روش‌های درست برای رفع سکسکه نوزادان دارند. در ادامه مناسب‌ترین آنها را بیان خواهیم کرد.
1. گرفتن آروغ بعد از شیر خوردن
پیشنهاد می‌شود، برای بهتر بودن حال نوزاد و پیشگیری از ایجاد سکسکه حتما بعد از شیر خوردن، آروغ نوزاد گرفته شود. بعد از بروز سکسکه نوزادان ممکن است با چند دقیقه در آغوش گرفتن به صورت عمودی روی سینه و ماساژ دادن، بسیار آرام شوند و این حالت بهبود یابد. با آروغ گرفتن نوزاد مقدار هوایی که در معده نوزاد رفته است خارج می‌شود.
2. پستانک
سکسکه نوزادان را می‌توان با پستانک مخصوص این سن از بین برد. نوزاد با مکیدن پستانک از سکسکه رهایی می‌یابد، اما بهتر است از این راه برای نوزادان بالای 6 ماه استفاده کرد.
با مکیدن پستانک غذایی وارد معده نوزاد نمی‌شود اما باعث شل شدن دیافراگم و از بین رفتن سکسکه می‌شود.
3. گریپ میکسچر
داروی گریپ واتر که بین مادران به گریپ میکچر معروف است ترکیباتی طبیعی دارد که برای درمان برخی ناراحتی معده در نوزادان بسیار موثر است. ترکیبات طبیعی این دارو دلیل بر آن نیست که هر قدر و هر بار که نوزاد دچار مشکل شد از آن برای بهبود بتوان استفاده کرد. بهتر است نوزادان تا 6 ماهگی تنها با شیر مادر تغذیه کنند.
ترکیباتی از جمله عصاره زنجبیل، بابونه و دارچین در این شربت وجود دارد. این دارو بادشکنی قوی است و موجب تسکین معده نوزادان می‌شود. می‌توان برای از بین بردن سکسکه از این شربت بی‌عوارض بهره‌مند شد.
4. زمان دهید تا سکسکه خود به خود متوقف شود
وقتی سکسکه ناراحتی و اذیتی برای شما و نوزاد ندارد بهتر است اجازه داده شود تا دوره خود را طی کند و خود به خود متوقف شود. اگر راهی برای جلوگیری از سکسکه پیش گرفته نشود، بعد از اینکه دوره تمام شد، خود به خود از بین می‌رود.
بسیار نادر است که سکسکه ساعت‌ها و چند روز ادامه داشته باشد که در این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه شود. اما سکسکه‌هایی که به طور روزمره به صورت مقطعی ایجاد می‌شوند با دست و پا زدن نوزاد از بین می‌روند. اما برای اذیت نشدن معده آنها بهتر است بعد از شیر خوردن برای مدت کوتاه عمودی در آغوش باشند تا آروغ آنها گرفته شود.
5. ماساژ کمر نوزاد
در آغوش گرفتن و ایجاد آرامش گامی بسیار مهم برای کنترل سکسکه است. دمر گرفتن نوزاد روی یک دست یا قرار دادن سر نوزاد روی سینه راهی خوب برای تسکین دردها و ناراحتیهای معده‌شان است.
بهتر است در این حالت به آرامی کمر نوزاد را ماساژ داد. تا جای ممکن از ضربه زدن به پشت نوزاد زیر شش ماه پرهیز کنید و از ماساژ آرام استفاده کنید. با انجام این کار علاوه بر اینکه آروغ نوزاد گرفته می‌شود، به تسکین اسپاسم معده و سکسکه نیز منجر خواهد شد.
