کیست به کیسه‌هایی گفته می‌شود که درون آنها را مایعات، هوا یا چرک پر کرده است. در مورد کیست تخمدان حتما تاکنون مطالب زیادی را شنیده یا خوانده‌اید و شاید هم فکر کنید که کیست فقط مخصوص تخمدان و مختص خانم‌ها است در حالی‌که چنین نیست. کیست در بسیاری از نقاط دیگر بدن نیز می‌تواند به وجود آید. در مورد کیست مثانه چه می‌دانید؟
یست به کیسه‌هایی گفته می‌شود که درون آنها را مایعات، هوا یا چرک پر کرده است. در مورد کیست تخمدان حتما تاکنون مطالب زیادی را شنیده یا خوانده‌اید و شاید هم فکر کنید که کیست فقط مخصوص تخمدان و مختص خانم‌ها است در حالی‌که چنین نیست. کیست در بسیاری از نقاط دیگر بدن نیز می‌تواند به وجود آید. در مورد کیست مثانه چه می‌دانید؟
کیست مثانه
همان‌طور که گفتیم کیست‌ها کیسه‌هایی هستند که داخل آنها می‌تواند با مایعات، هوا یا مواد خونی و چرکی پر شده باشد. کیست مثانه معمولا در دیواره مثانه به وجود می‌آید. بروز کیست مثانه در افرادی که سیستم ادراری آنها به طور صحیح کار می‌کند، به ندرت اتفاق می‌افتد. کیست یا کیست‌های به وجود آمده در مثانه اغلب خوش‌خیم بوده و سرطانی نیستند؛ با این وجود برخی از آنها نیز می‌توانند سرطانی شده و سلامتی انسان را تهدید کنند بنابراین نباید آنها را نادیده گرفت.
کیست مثانه را با پولیپ مثانه اشتباه نگیرید
پولیپ‌ها و تومورها بر اثر رشد غیر طبیعی بافت سلولی به وجود می‌آیند در حالی‌که کیست چنین خصوصیتی را ندارد. کیست مثانه می‌تواند نشانه‌هایی مشابه با پولیپ مثانه داشته باشد ولی نباید آنها را با یکدیگر اشتباه گرفت. پزشک می‌تواند با انجام سونوگرافی و در صورت لزوم بیوپسی (نمونه برداری) کیست را از پولیپ و تومور تشخیص دهد. خوشبختانه در اکثر موارد کیست‌های مثانه نیازی به جراحی ندارند.
علائم کیست مثانه
کیست‌های موجود در مثانه اغلب هیچ نشانه و علائمی ندارند مگر اینکه خیلی بزرگ باشند و یا اینکه با یک بیماری زمینه‌ای همراه باشند که در این صورت ممکن است شامل علائم زیر شوند:
- احساس پر شدن مثانه و نیاز فوری به ادرار کردن
- درد به هنگام ادرار کردن
- درد در ناحیه لگن و پهلو
- خون در ادرار
- تکرر ادرار
- بی اختیاری ادرار
- بوی بسیار ناخوشایند ادرار
علائم فوق می‌تواند بسیار شبیه به علائمی باشد که در موارد دیگری همچون
- عفونت ادراری
- سنگ کلیه یا مثانه
- رشد خوش‌خیم پروستات
- سرطان مثانه
رخ می‌دهد. به همین دلیل است که کیست‌های مثانه را نمی‌توان تنها با مشاهده علائم آنها به طور دقیق تشخیص داد و حتما باید پزشک آزمایش‌ها و بررسی‌های لازم را انجام دهد.
چه عواملی موجب ایجاد کیست مثانه می شود ؟
علت بروز کیست در ناحیه مثانه هنوز ناشناخته است و تنها تصور می‌شود که برخی از کیست‌های مثانه به دلیل التهاب مزمن در مثانه بروز می‌یابند. در موارد زیر احتمال بیشتری برای بروز کیست‌های مثانه وجود دارد:
- عفونت مجاری ادرار به صورت مکرر
- سابقه سنگ مثانه یا کلیه
- استفاده از سوند
- سابقه داشتن جراحی مثانه یا جراحی در نواحی اطراف آن
قابل ذکر است که یک بیماری نادر به نام کله سیستیت نیز وجود دارد که در آن کیست‌های متعددی در مثانه به وجود می‌آیند که البته خوش‌خیم هستند. این بیماری در زنان شایع‌تر از مردان بوده و اغلب با التهاب دائم در مجرای ادراری به وجود می‌آید.
چگونگی تشخیص کیست
به منظور تشخیص کیست در ناحیه مثانه ابتدا پزشک در مورد علائم شما از شما سوال خواهد کرد و برای تست ادرار شما را به آزمایشگاه خواهد فرستاد تا از لحاظ عفونی بررسی‌های لازم صورت پذیرد. اگر پزشک به وجود کیست در مثانه شما مشکوک شود، ممکن است شما را به یک متخصص اورولوژی ارجاع دهد. پزشک اورولوژی به طور کاملا تخصصی به بررسی مثانه شما پرداخته و در صورت لزوم از تست‌های تصویربرداری استفاده خواهد کرد. در برخی موارد نیز لازم است تا از روش‌هایی همچون بیوپسی یا سیستوسکوپی نیز کمک گرفته شود تا تشخیص دقیق‌تری صورت گیرد.
در روش بیوپسی لوله‌ای که در برگیرنده دوربین و سوزن است به درون بدن فرستاده شده و بخشی از کیست را به عنوان نمونه برمی‌دارد تا از لحاظ سرطانی بودن مورد بررسی قرار بگیرد.
در روش سیستوسکوپی پزشک یک لوله کوچک را از مجرای ادرار عبور داده و داخل مثانه شما می‌کند و محیط داخل مثانه را مورد بررسی قرار می‌دهد.
عوارض کیست مثانه
در اغلب موارد کیست‌های مثانه مشکلی را ایجاد نمی‌کنند اما در برخی موارد نیز می‌توانند با عوارض زیر همراه باشند:
- بروز عفونت در کیست
- پارگی کیست
- احتباس ادرار
چگونگی درمان
از آنجایی که بیشتر کیست‌های به وجود آمده در مثانه اغلب با هیچ علائمی همراه نیستند و مشکلی را ایجاد نمی‌کنند، نیازی به درمان خاصی نیز برای آنها وجود ندارد. اما اگر کیست با علائم شدیدی همراه باشد یا دچار پارگی شود، ممکن است پزشک متخصص با عمل جراحی آن را بردارد. چنانچه کیست شما مربوط به عفونت ادراری یا سنگ مجاری ادرار باشد، پزشک ابتدا اقدامات لازم برای درمان آنها را انجام خواهد داد تا کیست نیز برطرف شود.
احتمال بروز سرطان
در صورت ابتلا به کیست در داخل مثانه ممکن است نگران این مسئله باشید که این کیست سرطانی شود و سلامتی شما را به خطر بیندازد اما کیست‌های مثانه اغلب ضایعات خوش‌خیم مثانه محسوب می‌شوند و خطری از لحاظ سرطانی شدن ندارند. ابتلا به کیست‌های مثانه مساوی با بیماری سرطان نیست اما اگر شما درون مثانه خود کیست دارید، بهتر است مرتب تحت نظر پزشک باشید زیرا ممکن است در آینده در معرض خطر بیشتری برای سرطان مثانه قرار بگیرید.
درمان های خانگی برای درمان انواع کیست
به طور کلی برای درمان انواع کیست‌ها می‌توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید:
- هر روز ۲ الی ۳ لیتر مایعات (به خصوص آب) بنوشید
- ادرار و مدفوع خود را هرگز نگه ندارید
- از نوشیدن الکل و قهوه بپرهیزید زیرا مثانه را تحریک می‌کنند
- از نوشیدنی‌هایی که حاوی قند زیاد هستند، بپرهیزید
- از ویتامین C به مقدار بیشتری در برنامه غذایی خود استفاده کنید
- بهداشت عمومی بدن خود را رعایت کنید
گفتار پایانی
کیست مثانه اغلب با هیچ علامتی همراه نیست و به همین دلیل ممکن است شما هرگز متوجه وجود آن در بدن خود نشوید. به هر حال اگر پزشک تشخیص داد که در مثانه شما کیست وجود دارد، نگران نباشید چون این نوع کیست‌ها اغلب بدون خطر هستند اما فراموش نکنید که باید مرتب تحت نظر پزشک باشید تا کیست شما مشکلات دیگری را برای شما پدید نیاورد. در صورت وجود هر نوع مشکل به هنگام ادرار کردن حتما به پزشک مراجعه کنید تا مثانه شما را مورد بررسی قرار دهد.
